Η επίσημη πρόταση της Ρουμανίας για το φετινό ξενόγλωσσο Όσκαρ της Αμερικάνικης Ακαδημίας Κινηματογράφου είναι η βραβευμένη με Αργυρή

Άρκτο ταινία «Όταν θέλω να σφυρίξω, σφυρίζω» του πρωτοεμφανιζόμενου Φλορίν Σέρμπαν. Ο Σέρμπαν, αν και έχει σπουδάσει φιλοσοφία, αποτελεί έναν άξιο εκπρόσωπο της πολυγραφότατης νέας γενιάς κινηματογραφιστών στην χώρα του, που κατέπληξε τη διεθνή κινηματογραφική κοινότητα με το ντεμπούτο του.

Η ταινία, που άγγιξε κοινό και κριτικούς, με την ευαισθησία και τις συγκλονιστικές ερμηνείες των ανήλικων κρατουμένων, βραβεύθηκε επίσης με το βραβείο Alfred Bauer, Πρωτότυπης Δημιουργίας.

Η εξαιρετική ερμηνεία του πρωτοεμφανιζόμενου Γκεόργκε Πιστερεάνου, που κρατά τον πρωταγωνιστικό ρόλο ανάμεσα σε ερασιτέχνες ηθοποιούς και πραγματικούς ανήλικους φυλακισμένους, καθηλώνει στο ρόλο του χαρισματικού 18χρονου Σίλβιου, πέντε μέρες πριν αφεθεί ελεύθερος από την φυλακή ανηλίκων στην οποία βρίσκεται έγκλειστος τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

Στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Στοκχόλμης, όπου ο Γκεόργκε Πιστερεάνου, έλαβε το βραβείο καλύτερης ερμηνείας, για τον πρωταγωνιστικό ρόλο του στην ταινία, η κριτική επιτροπή του Φεστιβάλ ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ο Γκεόργκε Πιστερεάνου μας έπεισε ότι το δίλημμά του ήταν αληθινό. Μας ώθησε να τον συμπαθήσουμε, με τις απεγνωσμένες ενέργειές του. Η ερμηνεία του μας άφησε άφωνους». Πλάι στις ερμηνείες, διακριτή θέση έχει το σενάριο, στο οποίο αποτυπώνεται η πολύμηνη έρευνα που έκανε σε πραγματικά αναμορφωτήρια ο Σέρμπαν σε συνεργασία με τον επίσης ανερχόμενο Ρουμάνο σκηνοθέτη και συμπαραγωγό της ταινίας, Καταλίν Μιτουλέσκου.

ΥΠΟΘΕΣΗ

Ο Σίλβιου είναι 18 χρονών. Τα τελευταία 4 χρόνια βρίσκεται έγκλειστος στο Κέντρο Κράτησης Ανηλίκων, ενώ του απομένουν μόνο πέντε ημέρες για να αφεθεί ελεύθερος. Οι πέντε όμως αυτές ημέρες μοιάζουν με έναν ατέλειωτο εφιάλτη, όταν η μητέρα του εμφανίζεται μετά από απουσία χρόνων για να πάρει μαζί της στην Ιταλία τον μικρό του αδερφό, που ο Σίλβιου έχει μεγαλώσει σαν γιο του. Παράλληλα, στη ζωή του Σίλβιου, εμφανίζεται η Άννα, μία όμορφη συνομήλικη του που εργάζεται σαν κοινωνική λειτουργός.  Με έντονα  συναισθήματα να τον κατακλύζουν και τον χρόνο να κυλάει αντίστροφα, ο Σίλβιου οδηγείται σταδιακά στα άκρα…

Σκηνοθεσία: ΦΛΟΡΙΝ ΣΕΡΜΠΑΝ
Σενάριο: ΚΑΤΑΛΙΝ ΜΙΤΟΥΛΕΣΚΟΥ, ΦΛΟΡΙΝ ΣΕΡΜΠΑΝ
Παραγωγή: ΚΑΤΑΛΙΝ & ΝΤΑΝΙΕΛ ΜΙΤΟΥΛΕΣΚΟΥ
Δ/ νση Φωτογραφίας: ΜΑΡΙΟΥΣ ΠΑΝΤΟΥΡΟΥ
Πρωταγωνιστούν: ΓΚΕΟΡΓΚΕ ΠΙΣΤΕΡΕΑΝΟΥ, ΑΝΤΑ ΚΟΝΤΕΕΣΚΟΥ, ΜΙΧΑΪ ΚΟΝΣΤΑΝΤΙΝ, ΚΛΑΡΑ ΒΟΝΤΑ 

ΦΕΣΤΙΒΑΛ

ΒΡΑΒΕΙΑ

Αργυρή Άρκτος (Μεγάλο Βραβείο Επιτροπής) – 60ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου (2010)
Ειδικό Βραβείο Άλφρεντ Μπάουερ – 60ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου (2010)
1ο Βραβείο Καλύτερης Ταινίας – Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Τρανσυλβανίας (2010)
Βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας (Γκεόργκε Πιστερεάνου) – Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Στοκχόλμης (2010)
Βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας (Γκεόργκε Πιστερεάνου) – Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Δαμασκού (2010)

ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ

Επίσημη συμμετοχή της Ρουμανίας για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας – 83α βραβεία Όσκαρ (2011)

Ευρωπαϊκή ανακάλυψη της χρονιάς– Ευρωπαϊκά Βραβεία Κινηματογράφου (2010)

Βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας (Γκεόργκε Πιστερεάνου) –  Ευρωπαϊκά Βραβεία Κινηματογράφου (2010)

Διαφορές & Ομοιότητες

Το σενάριο της ταινίας βασίζεται στο ομότιτλο θεατρικό έργο της θεατρικής συγγραφέα Andreea Valean, που έκανε πρεμιέρα σε μεγάλες θεατρικές σκηνές της Ρουμανίας το 1998, με μεγάλη εμπορική επιτυχία. Ο Καταλίν Μιτουλέσκου, εμπνευσμένος από την επιτυχημένη απήχηση του έργου στο κοινό έγραψε ένα προσχέδιο εκείνη την περίοδο, αλλά το άφησε στην άκρη για 10 χρόνια.

Όταν ο Φλορίν Σέρμπαν βρισκόταν ακόμη στη Νέα Υόρκη και σπούδαζε στο Κολούμπια, ο Μιτουλέσκου του έστειλε το προσχέδιο εκείνο ζητώντας τη γνώμη του. Ο Σερμπάν ενθουσιάστηκε. Δε μπορούσε να το βγάλει από το μυαλό του. Αυτό σήμανε το ξεκίνημα της κοινής συνεργασίας τους. Ο Σέρμπαν δούλεψε το προσχέδιο για ενάμιση χρόνο επιφέροντας διάφορες αλλαγές στο πρωτότυπο κείμενο.

Οι καθοριστικές αλλαγές όμως οριστικοποιήθηκαν κατά την επίσκεψη του Σέρμπαν στις αναμορφωτικές φυλακές. Το διάστημα που δούλεψε με τους ανήλικους κρατούμενους μπήκε στη διαδικασία να τους γνωρίσει, να κατανοήσει τις πράξεις τους και να δει με τα ίδια του τα μάτια, τις συνέπειες αυτών των πράξεων στο περιβάλλον και τις οικογένειες τους έξω και πίσω από τους τοίχους των φυλακών.

Οι σεναριογράφοι της ταινίας, κατά τη διασκευή του θεατρικού έργου, άλλα στοιχεία τα διατήρησαν αναλλοίωτα, άλλα τα διαφοροποίησαν ή τα αφαίρεσαν και άλλα στοιχεία που δεν υπήρχαν στο πρωτότυπο θεατρικό κείμενο  προστέθηκαν για να εξυπηρετήσουν την πλοκή, όπως αυτή θα ξετυλιγόταν στο πανί.

Ο τίτλος, If I Want to Whistle, I Whistle, παρέμεινε ο ίδιος. Όπως ακριβώς και το γενικότερο πνεύμα, που αντανακλάται στον τίτλο. Η συμπεριφορά δηλαδή των κρατουμένων, που όταν θέλουν να σφυρίξουν, σφυρίζουν, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι δεν συμβιβάζονται και κάνουν αυτό που θέλουν αδιαφορώντας για το κόστος ή τις  συνέπειες. Αυτή την επιθετική και κάπως παιδική συμπεριφορά υιοθετούν όλοι οι χαρακτήρες τόσο στο θεατρικό κείμενο όσο και στο σενάριο της ταινίας. Η απαγωγή της Άννας, της κοινωνικής λειτουργού, υπάρχει επίσης στο αρχικό κείμενο.

Η μόνη διαφορά από το πρωτότυπο κείμενο, είναι οι χαρακτήρες της μητέρας και του αδερφού του Σίλβιου, που έχουν επινοηθεί και προστεθεί από τους σεναριογράφους για εξυπηρέτηση της πλοκής. Η ιδέα του Σέρμπαν ήταν να επικεντρωθεί η κάμερα, στον Σίλβιου. Γι’ αυτό το λόγο, ο χαρακτήρας του εμφανίζεται αρκετά διαφοροποιημένος και πιο συμπαθητικός. Στο σενάριο, ο Σίλβιου είναι πιο ανθρώπινος, πιο εύθραστος δικαιολογώντας τις προθέσεις των πράξεων του. Με τον ίδιο τρόπο, και οι υπόλοιποι χαρακτήρες μέσα στη φυλακή, είναι λιγότερο δυναμικοί και επιθετικοί. Το τέλος της ταινίας, επίσης, δεν έχει σχέση με το πρωτότυπο κείμενο.

ΦΛΟΡΙΝ ΣΕΡΜΠΑΝ (FLORIN ŞERBAN)
Σκηνοθέτης – Σεναριογράφος

Ο Φλορίν Σέρμπαν γεννήθηκε στη Ρέσιτσα της Ρουμανίας το 1975. Σπούδασε φιλοσοφία, ερμηνευτική και θεωρία πολιτισμού στην Τρανσυλβανία και σκηνοθεσία Κινηματογράφου στην Ακαδημία Θεάτρου και Κινηματογράφου του Βουκουρεστίου (1998-2002). Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, δούλεψε ως ρεπόρτερ, έγραψε και σκηνοθέτησε μικρού μήκους ταινίες, διαφημιστικά και τηλεοπτικά σόου για μερικά από τα μεγαλύτερα εμπορικά τηλεοπτικά κανάλια της Ρουμανίας. Όταν έγινε δεκτός με υποτροφία από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια, για να συνεχίσει τις σπουδές του στον κινηματογράφο, εγκατέλειψε προσωρινά τη χώρα του για τη Νέα Υόρκη. Το 2008, αποφοίτησε και επέστρεψε στη Ρουμανία για να γυρίσει το IF I WANT TO WHISTLE, I WHISTLE, που είναι το σκηνοθετικό του ντεμπούτο σε ταινία μεγάλου μήκους.

ΟΙ ΕΠΙΡΡΟΕΣ

O Φλορίν Σέρμπαν υποκλίνεται στο σινεμά του Ρομπέρ Μπρεσόν και του Πέδρο Αλμοδόβαρ. Είναι γοητευμένος από τον κινηματογράφο του Νούρι Μπιλγκέ Τσεϊλάν, του Μπρούνο Ντυμόντ και του Κεν Λόουτς. «Περιμένω πως και πώς να γίνω μεγάλος σκηνοθέτης και να γυρίζω ταινίες όπως ο Γιαζουτζίρο Όζου, στο μεταξύ όμως θέλω να γυρίσω και ταινίες σαν τον «Μονομάχο», έχει δηλώσει με ενθουσιασμό για την ευρύτατη γκάμα των επιρροών του. 

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
2001 Mecano (μικρού μήκους)
2002 Jumatate de orass face dragoste cu cealalta jumatate/Half of the City Makes Love with the Other Half (μικρού μήκους)
2009 Emigrant (μικρού μήκους)
2010 Eu cănd vreau să fluier, fluier/If I Want to Whistle, I Whistle

ΚΑΤΑΛΙΝ ΜΙΤΟΥΛΕΣΚΟΥ (CATALIN MITULESCU)
Παραγωγός – Σεναριογράφος

Ο Καταλίν Μιτουλέσκου γεννήθηκε στο Βουκουρέστι τον Ιανουάριο του 1972. Μετά το τέλος των σπουδών του στις γεωλογικές επιστήμες, για τρία ολόκληρα χρόνια ταξίδεψε, έζησε και εργάστηκε στις χώρες Αυστρία, Ουγγαρία, Πολωνία και Ιταλία. Με την επιστροφή του στο Βουκουρέστι, αποφάσισε να παρακολουθήσει μαθήματα σκηνοθεσίας και γράφτηκε αμέσως στο πανεπιστήμιο UNATC. Από το 2001 μέχρι και σήμερα έχει σκηνοθετήσει μια σειρά από βραβευμένες διεθνώς μικρού μήκους ταινίες, διαφημιστικά και μουσικά βιντεοκλίπ. Το 2004, μαζί με τον αδερφό του Ντάνιελ, ίδρυσε την εταιρεία παραγωγής “Strada Film”, που έχει αναδειχθεί μέσα σε λίγα χρόνια μια από τις κορυφαίες στην Ρουμανία. 

ANDREEA VALEAN
Θεατρική Συγγραφέας

Η Andreea Valean είναι θεατρική συγγραφέας, σεναριογράφος και παραγωγός. Επίσης, είναι ιδρύτρια ενός νέου και πρωτοπόρου ρεύματος στο θέατρο με τίτλο dramAcum, που αποσκοπεί στο να φέρει σε επαφή νέους σκηνοθέτες με νέους θεατρικούς συγγραφείς, στο να μεταφράζονται τα ρουμάνικα έργα και σε άλλες γλώσσες και να ανεβαίνουν παραστάσεις νέων καινοτόμων και πειραματικών ρουμάνικων έργων. Μεταξύ των πολύ πετυχημένων παραστάσεων που έχει στο ενεργητικό της είναι το έργο “When I Want to Whistle, I Whistle”, που έκανε πρεμιέρα το 1998 στο Εθνικό Θέατρο Tirgu Mures. Η παράσταση περιόδευσε σε 7 θέατρα στη  Ρουμανία με πρωτοφανή επιτυχία, ενώ παρουσιάστηκε στη ετήσια πολιτιστική εβδομάδα Μπιενάλε Μπον στη Βόννη τον Ιούνιο του 2000.

Με την Strada Film, των αδερφών Μιτουλέσκου, έχει ξανασυνεργαστεί στο παρελθόν, σε δύο μικρού μήκους ταινίες, που προβλήθηκαν στις Κάννες. Το 2004 ως σεναριογράφος της ταινίας Traffic που κέρδισε το βραβείο Palm d\’Or και το 2006 στην ταινία που προβλήθηκε στο τμήμα «Ένα Κάποιο Βλέμμα» με τίτλο “The Way I Spent the End of the Word”, ως σεναριογράφος και συμπαραγωγός.

ΓΚΕΟΡΓΚΕ ΠΙΣΤΕΡΕΑΝΟΥ (GEORGE PISTEREANU)
Σίλβιου (Silviu)

Ο Γκεόργκε Πιστερεάνου είναι ερασιτέχνης και πρωτοεμφανιζόμενος ηθοποιός. Γεννήθηκε τον Νοέμβριο του 1990 στο Βουκουρέστι. Κατά την διεξαγωγή των γυρισμάτων, ο Γκεόργκε πήγαινε ακόμη γυμνάσιο και το όνειρο του ήταν να γίνει μεγάλος μουσικός. Παρακολουθούσε για πολύ καιρό μαθήματα πιάνου και ήταν μέλος χορωδίας παιδικής όπερας.

Ήθελε να σπουδάσει όπερα canto, μέχρι τη στιγμή που ένας καλός του φίλος τον ενθάρρυνε και έπεισε να παρακολουθήσει μαθήματα υποκριτικής, παράλληλα με τη μουσική, πιστεύοντας ότι θα μπορούσε να εξελιχθεί σε έναν ιδιαίτερα  ταλαντούχο ηθοποιό. Δεν έπεσε έξω. Ο Γκεόργκε γράφτηκε στο τμήμα υποκριτικής του γυμνασίου “Dinu Lipatti”, όπου και τον ανακάλυψε ο Φλορίν Σέρμπαν.

Σήμερα, ο Γκεόργκε είναι πρωτοετής φοιτητής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Θεάτρου και Κινηματογράφου του Βουκουρεστίου, ήδη προετοιμάζεται για τον επόμενο του ρόλο και νιώθει ευγνώμων για την ευκαιρία που του δόθηκε: «Είναι πολύ σπουδαίο να κάνεις το ντεμπούτο σου κρατώντας τον κύριο πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια τόσο δυνατή ταινία».

ΑΝΤΑ ΚΟΝΤΕΕΣΚΟΥ (ADA CONDEESCU)
Άννα (Ana)

Η Άντα Κοντεέσκου είναι μόλις 21 χρονών, γεννήθηκε στο Βουκουρέστι τον Ιούλιο του 1988 και σπουδάζει ακόμη στο τμήμα Θεάτρου και Κινηματογράφου στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της χώρας. Έχει παρακολουθήσει μαθήματα υποκριτικής και χορού σε όλο τον κόσμο. Η συνεργασία της με τον Σέρμπαν υπήρξε καθοριστική για εκείνη. Μαζί έκαναν το ντεμπούτο τους στον κινηματογράφο, και επιπλέον τον θεωρεί μέντορα της, καθώς μέσα από τον ρόλο που της εμπιστεύτηκε ως κοινωνική λειτουργός, μεταμορφώθηκε  ως ηθοποιός και ως άνθρωπος από την επαφή της με πραγματικές συνθήκες φυλακών και ανήλικους φυλακισμένους.